Theo chuyên gia Mirae Asset, mặc dù triển vọng ngành dệt may trong năm nay không mấy tích cực, tuy nhiên ngành này vẫn nhận được các tín hiệu tích cực từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) nên có thể xuất khẩu vẫn tăng trưởng dương.
Ảnh hưởng từ thị trường Trung Quốc
Tại báo cáo về triển vọng ngành dệt may 2023, Chứng khoán Mirae Asset nhận định, việc lãi suất tăng cao và lạm phát đã tạo nên áp lực về nhu cầu tiêu thụ của mặt hàng may mặc trong năm nay.
Nhìn lại năm 2022, hoạt động sản xuất mảng may mặc đã có một năm phục hồi khá tốt. Mirae Asset cho biết, chỉ số IIP mảng may mặc duy trì tăng trưởng trong quý 3/2022. Hệ số sử dụng lao động cũng thể hiện sự phục hồi mạnh mẽ so với năm 2021. Tuy nhiên, đến các tháng cuối năm đã xuất hiện tình trạng thiếu đơn hàng và suy giảm sản xuất.
Đối với ngành sợi, trong năm 2022 ngành này gặp khó khăn từ thị trường chính là Trung Quốc do suy giảm khi kéo dài chính sách Zero Covid nên giá trị xuất khẩu sợi đã giảm 16,4% so với cùng kỳ, ước đạt 4,7 tỷ USD.
Trong đó xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc ước đạt 2,2 tỷ USD, giảm 24,1% so với cùng kỳ 2021; các thị trường khác như Hàn Quốc cũng sụt giảm khoảng 14,6% so với cùng kỳ.
Chỉ số tiêu thụ mảng dệt năm 2022 cũng giảm 7,7% so với cùng kỳ trong khi tồn kho sản phẩm dệt tăng 29,3%. Chỉ số sử dụng lao động mảng dệt qua đó cũng suy giảm mạnh từ cuối quý 3/2022 và chuyên gia Mirae Asset cũng ước tính mảng dệt sẽ giảm 17,3% so với cùng kỳ vào đầu tháng 1/2023.
Các nhu cầu về hàng dệt may trên thế giới bị ảnh hưởng bởi tăng trưởng kinh tế khó khăn trong bối cảnh lạm phát ở các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam tiếp tục ở mức cao và các ngân hàng trung ương duy trì tăng lãi suất. Bên cạnh đó, giá cotton cuối tháng 1/2023 đã về quanh mức trung bình giai đoạn 2012-2019 là khoảng 80 USD cho thấy tín hiệu về nhu cầu sụt giảm của chuỗi cung ứng ngành này.
Trước diễn biến thị trường dệt may trong năm 2022, đối với tháng đầu năm 2023, chuyên gia Mirae Asset đánh giá, nhu cầu về hàng dệt may sẽ yếu đi do lo ngại về suy thoái kinh tế ảnh hưởng mạnh đến tình hình xuất khẩu trong tháng đầu năm.
Kết hợp với kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán và mức nền cao trong tháng 1/2023, xuất khẩu mặt hàng sợi và hàng dệt may đã ghi nhận tháng sụt giảm mạnh, lần lượt giảm 47,8% và 30,7% so với cùng kỳ với giá trị ước đạt 247 triệu USD và 2,5 tỷ USD. Đáng chú ý, đối với mảng sợi, đây là giá trị xuất khẩu thấp nhất trong cùng kỳ từ năm 2018.
Chuyên gia Mirae Asset cũng đánh giá, hoạt động sản xuất cho tín hiệu suy giảm khi chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) mảng may mặc giảm 21% so với cùng kỳ trong tháng 1, mức giảm mạnh nhất từ khi Covid-19 bùng phát năm 2020. Đây là tháng thứ 5 sụt giảm liên tiếp của chỉ số này cho thấy nhu cầu đang ở mức thấp.
Mirae Asset: Ngành dệt may sẽ nhận tín hiệu tích cực từ các FTA năm 2023 ảnh 1
Đối với các nước tiêu thụ chính mặt hàng xuất khẩu dệt may Việt Nam, chuyên gia Mirae Asset cho biết, dự phóng tăng trưởng GDP năm 2023 ở Mỹ tăng 0,5%, Nhật Bản tăng 1% và EU giữ nguyên của World Bank ở mức thấp, kết hợp với việc tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương trên thế giới sẽ gây lo ngại về kịch bản suy thoái.
Chỉ số CPI tháng 12/2022 của các thị trường như Mỹ (+6.5%), EU (+9.2%), vẫn còn cao hơn nhiều so với mục tiêu. Tình huống này tạo áp lực lên nhu cầu tiêu dùng chung cũng như nhu cầu về hàng dệt may. Chỉ số niềm tin tiêu dùng tại các thị trường lớn đang tương đương hoặc thậm chí thấp hơn các đợt khủng hoảng tài chính.
Ngoài ra, ngành dệt may cũng đối mặt với rủi ro đối tác tăng lên trong ngắn hạn: Bên cạnh khả năng nhu cầu suy giảm, nền kinh tế khó khăn gia tăng rủi ro liên quan đến đối tác thương mại ở các thị trường xuất khẩu chính.
Mirae Asset: Ngành dệt may sẽ nhận tín hiệu tích cực từ các FTA năm 2023 ảnh 2
Nhu cầu xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam dự kiến suy yếu trong năm 2023.
Vẫn có các tín hiệu hỗ trợ tích cực
Mặc dù triển vọng kinh tế chung nhiều khả năng gặp khó, tuy nhiên ngành dệt may tại Việt Nam trong năm 2023 vẫn có sự hỗ trợ tích cực ở một số khía cạnh, theo Mirae Asset đánh giá.
Chuyên gia cho rằng, bán lẻ hàng thời trang ở các thị trường chính vẫn tăng trưởng dương cho thấy nhu cầu mua sắm hàng thời trang vẫn được duy trì mặc dù triển vọng kinh tế kém khả quan.
Chuỗi giá trị ngành dệt may thế giới bị ảnh hưởng bởi tăng trưởng kinh tế thấp khiến chi phí đầu vào của ngành dệt may như giá nguyên vật liệu, chi phí vận tải biển giảm mạnh. Điều này hỗ trợ các doanh nghiệp kiểm soát chi phí và duy trì biên lợi nhuận trong bối cảnh lạm phát tăng cao và giá bán đầu ra gặp áp lực vì lực cầu giảm.
Ngoài ra, áp lực từ việc mở cửa ồ ạt sau đại dịch giảm bớt giúp giảm áp lực lên chuỗi cung ứng sẽ hỗ trợ hoạt động xuất nhập khẩu ngành dệt may, giúp các doanh nghiệp chủ động về mua nguyên vật liệu và tính toán thời gian giao hàng, giảm thiểu các chi phí vận chuyển.
Đặc biệt, trong năm 2023, các mặt hàng xuất khẩu sang EU giảm thuế nhập khẩu theo lộ trình của EVFTA (Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam), trong đó các sản phẩm thuộc danh mục B3 sẽ được hưởng thuế suất 0%.
Mirae Asset cho rằng, điều này giúp hàng dệt may Việt Nam có thêm sức cạnh tranh tại thị trường này, khi các đối thủ chính như Bangladesh, Pakistan đang được hưởng thuế suất ưu đãi 0%.
Bên cạnh EU, các thị trường thuộc khuôn khổ CPTPP (Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương) như Canada ( tăng 44%), Mexico (tăng 68%) đã ghi nhận tăng trưởng tốt trong năm 2022, cho thấy khả năng CPTPP sẽ tiếp tục phát huy hiệu quả nhờ vào ưu đãi thuế từ hiệp định.
Vì vậy, chuyên gia Mirae Asset dự phóng, tăng trưởng giá trị xuất khẩu hàng may mặc Việt Nam trong năm 2023 có thể giao động trong phạm vi giảm 4% đến tăng 2% so với cùng kỳ, trong khi xuất khẩu sợi nhiều khả năng sẽ đi ngang so với năm 2022.
THU TRANG
